انواع گیربکس اتومات براساس تعداد دنده
گیربکس اتوماتیک تورک
این گیربکس اتوماتیک دارای دو دنده مجزا به نام‌های High و Low است که هر کدام در شرایط رانندگی مختلف استفاده می‌شوند. در شرایط رانندگی شهری و با کم سرعت، دنده Low و در شرایط رانندگی با سرعت بالاتر، دنده High استفاده میشود.
گیربکس اتوماتیک دو دنده
این نوع گیربکس اتوماتیک دارای دو دنده Drive و Reverse است که به طور خودکار تغییر داده می‌شوند. این گیربکس برای خودروهای کوچک و متوسط مناسب است.
گیربکس اتوماتیک سه دنده
این نوع گیربکس اتوماتیک دارای سه دنده Drive ، Neutral و Reverse است که به طور خودکار تغییر داده می‌شوند. در این گیربکس، دنده Neutral برای توقف کامل خودرو و یا توقف موقت در کنار جاده و خیابان استفاده میشود.
گیربکس اتوماتیک چهار دنده
این گیربکس اتوماتیک دارای چهار دنده Drive، Neutral، Reverse و Park است که به طور خودکار تغییر داده می‌شوند. در این گیربکس، دنده Park برای قفل کردن چرخ‌ها و جلوگیری از حرکت خودرو در شرایط غیرمناسب استفاده میشود.
در کل، گیربکس اتوماتیک بسته به نوع و برند خودرو ممکن است متفاوت باشد، اما در هر صورت، هدف اصلی این گیربکس‌ها یکسان است، یعنی کاهش خستگی راننده و افزایش راحتی در کار با خودرو. در این شرایط دیگر پدالی به نام کلاچ وجود ندارد. علاوه بر این‌ها، گیربکسهای اتوماتیک از لحاظ اقتصادی و بهینه‌سازی مصرف سوخت نیز بسیار مناسب هستند.
در گیربکس اتوماتیک، عمل تغییر دنده به طور خودکار و بدون نیاز به دستی کردن دنده صورت میگیرد. در واقع، این گیربکس به دنبال حفظ موتور خودرو در یک محدوده چرخش مشخص است و تلاش میکند که موتور در سرعت بهینه و مصرف کمتری از سوخت عمل کند.
با توجه به تحولات تکنولوژی، نسل جدیدی از گیربکسهای اتوماتیک به نام گیربکسهای CVT نیز توسعه یافته است. این گیربکس‌ها به جای دندههای ثابت، از یک روان‌کاری استفاده می‌کنند که به صورت مداوم و به طور پویا دنده را تغییر میدهد. این نوع گیربکس‌ها باعث بهبود مصرف سوخت، کاهش نویز و لرزش خودرو و همچنین افزایش راندمان موتور شده‌اند.
انواع گیربکس اتوماتیک بر اساس تکنولوژی ساخت
گیربکسهای اتوماتیک در سراسر دنیا استفاده شده و یکی از انتخاب‌‌های همیشگی رانندگان خودرو می‌باشند. راحتی استفاده، تعویض بدون دردسر و قابلیت دسترسی بالا باعث میشود تا گیربکسهای اتوماتیک عملکرد و کارایی بالایی داشته باشند. در ادامه انواع گیربکس اتوماتیک ساخته شده را بررسی می‌کنیم.
گیربکس اتوماتیک سنتی
این نوع از گیربکس اتوماتیک که بیشتر با عنوان گیربکس اتوماتیک widely-used شناخته می‌شوند، تقریباً در هر خودرویی یافت می‌شوند. این سیستم انتقال قدرت از کوپلینگ مایع هیدرولیک یا widely-used برای تعویض دنده‌‌ها استفاده میکند. همچنین ECU (واحد کنترل موتور) مستقیماً به این مکانیزم متصل است تا امکان کنترل صحیح و دقیق موتور خودرو را فراهم کند.
گیربکس اتوماتیک دستی
در این نوع گیربکس اتوماتیک یکسری تنظیمات مربوط به کلاچ و دنده وجود دارد، اما همچنان از سنسورها، محرک‌‌ها، پردازنده‌‌ها و پنوماتیک نیز برای شبیه سازی عملکرد استفاده از دنده دستی استفاده میشود. وسایل نقلیه با این نوع گیربکس با عملکرد سریع موتور در سرعت‌‌های پایین و شتاب سخت شناخته می‌شوند، اما یکی از معایبشان این است که در مسافت‌‌های طولانی سوخت بالایی را مصرف می‌کنند.
گیربکس های CVT
گیربکس های ضریب متغییر یا اصطلاحا CVT با استفاده از تسمه یا قرقره، امکان تعویض یکپارچه دنده را با نسبت های مختلف وابسته به دور موتور یا RPM فراهم می‌کنند. این قابلیت باعث به حداکثر رسیدن کارایی و وجود شتاب مداوم در خودرو میشود که برای کاهش مصرف سوخت بسیار مناسب است. با این حال احتمال دارد وجود چنین گیبربکس هایی در خودرو صدای موتور را افزایش دهد.
گیربکس های دو کلاچه DCT
گیربکس های دو کلاچه یک سیستم انتقال قدرت بوده که از ترکیب سیستم های اتوماتیک و دستی ایجاد شده‌اند. در این گیربکس ها از دو کلاچ جداگانه برای تعویض دنده استفاده میشود. هر کلاچ در این سیستم به دنده های زوج و فرد متصل شده است؛ به همین خاطر می‌‌توان عملکرد آن را در قالب طرحی متفاوت از ترکیب دو گیربکس دستی هم تعریف کرد. در بیشتر این نوع گیربکس ها امکان تعویض دنده دستی بدون کلاچ هم وجود دارد که به همین خاطر گاهی به آن نیمه اتوماتیک هم گفته می شود.
گیربکس های سیاره‌ای AT
در گیربکس های نوع سیاره ای AT، انتقال قدرت از طریق مجموعه چرخ دنده های خورشیدی سیاره‌ای صورت میگیرد. همچنین سیستم کلاچ اتوماتیک آن هیدرولیکی و دارای سیستم کنترلی است.
